Paumié-bes
Chamaerops humilis
Arecaceae Palmae
Autre noum : Doum.
Noms en français : Palmier nain, Doum.
Descripcioun :Aquéu paumié s'èi bèn naturalisa (bessai dóu païs proche Vilafranco ?) dins li roucaio e la sablo en ribo de mar. Li fueio soun tipicamen en ventau (fotò) e pourtado pèr de pecou cubert d'aspreta. Fai d'enflourejado en paumo longo de 20 à 50 cm. Li fru fan de 1 à 2 cm.
Usanço :Li bourroun soun esta manja di tèms de carestié en Sardègno e en Africo de l'uba.
Port : Aubret
Taio : 50 à 100 cm
Fueio : costo paralèlo
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Chamaerops
Famiho : Arecaceae
Famiho classico : Palmae
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : 6
Ø (o loungour) enflourejado : 20 à 50 cm
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Remarco : Planto de coustiero
Mars à mai
Liò : Roucaio
- Sablo
Estànci : Termoumediterran
Couroulougi : Estenoumediterrano-Ouèst
Ref. sc. : Chamaerops humilis L., 1753
Touto-bono
Salvia sclarea
Lamiaceae Labiaceae
Àutri noum : Erbo-di-bons-ome-blanc, Sauvieto-de-prat, Erbo-di-plago.
Noms en français : Sauge sclarée, Toute bonne.
Descripcioun :La touto-bono, que trachis long de camin e de routo, es uno planto pulèu forto, ramificado, lanouso emé d'óudour. Li fueio (e li bratèio) soun larjo. Coumpara emé la sàuvi-d'Etioupìo que ié sèmblo un pau.
Usanço :La touto-bono, coume soun noum lou dis èi vertuouso contro mant un proublèmo. Ajudo à sougna e sarra li plago, èi bono pèr li mau de vèntre (digestioun e règlo), pèr limita li susour, lou coulesteròu e lou sucre dóu sang. Ajudo peréu pèr amoureja e proun enca. Li fueio e li flour podon èstre boutado dins lou manja pèr douna de goust (bevendo, sucrarié,counfituro, soupo...).
Port : Grando erbo
Taio : 50 à 150 cm
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Salvia
Famiho : Lamiaceae
Famiho classico : Labiaceae
Coulour de la flour :
Bluio
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : 15 à 30 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Liò : Camin
- Ermas
- Champ
- Colo
Estànci : Mesoumediterran à Coulinen
Couroulougi : Óurigino Pontico
Ref. sc. : Salvia sclarea L., 1753